“ Dinh dưỡng” sau khi phẫu thuật mắt

Ảnh minh họa

1. Cần bảo vệ mắt

Đôi mắt sau khi phẫu thuật sẽ yếu hơn bình thường vì vậy cần đeo kính bảo vệ thường xuyên khoảng một tháng sau khi phẫu thuật. Kính bảo vệ trong suốt ôm trọn hai mắt của bạn sẽ giúp bạn tránh được những bụi bẩn từ môi trường xung quanh để không gây viêm nhiễm mắt sau khi đã phẫu thuật.

Tránh để nước, các loại mỹ phẩm vào mắt . Bạn có thể thích vỗ nước lên mặt vì cảm giác thật dễ chịu nhưng động tác này có thể gây nhiễm trùng và khiến mắt khó chịu hơn sau khi phẫu thuật. Thời gian tránh để nước vào mắt có thể khác nhau tùy vào loại phẫu thuật. Ví dụ, bạn nên đeo kính bảo vệ mắt khi tắm vòi sen trong vòng một tuần sau phẫu thuật LASIK để nước không vào mắt. Không nên xoa các loại mỹ phẩm, sữa rửa mặt vào xung quanh vùng mắt vì như vậy rất dễ gây ảnh hưởng tới đôi mắt của bạn.

Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Mắt sẽ không có khả năng thích nghi nhanh với ánh sáng sau khi phẫu thuật. Khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, mắt của bạn có thể sẽ đau và cực kỳ nhạy cảm với ánh sáng. Tia UV sẽ tác động trực tiếp đến đôi mắt của bạn rất dễ gây tổn thương và không tốt tí nào.

Không dụi mắt. Có thể mắt bạn sẽ rất ngứa và khó chịu sau khi phẫu thuật. Tuy nhiên bạn cần cố gắng kiềm chế và dùng nhiều cách khác để tránh phản xạ dùng tay dụi mắt của bạn. Bạn có thể mang băng gạc và hỏi ý kiến bác sĩ về một loại dung dịch thích hợp để rửa mắt nếu mắt ngứa.

Tuyệt đối không nên dụi mắt - Ảnh minh hoạ

Không nên sử dụng các thiết bị điện tử một cách thường xuyên và liên tục. Chúng ta rất dễ bị cuốn vào thiết bị điện tử trong thời đại công nghệ thông tin như hiện nay, tuy nhiên cần hạn chế đến mức tối đa việc sử dụng các thiết bị đó vì chúng là một trong số các nguyên nhân gây nên các bệnh về mắt. Đặc biệt sau khi phẫu thuật mắt còn đang rất yếu thì việc tránh các thiết bị điện tử càng trở nên cần thiết. Nếu bạn không muốn những căn bệnh trước đây có thể tái lại thì đây sẽ là lời khuyên hữu ích dành cho bạn.

2. Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi cho bản thân cho đôi mắt khỏe

Thực đơn ăn uống. Để giữ gìn sức khỏe sau phẫu thuật, bạn nên áp dụng thực đơn cân bằng gồm: đạm gầy (Đạm gầy là phần chất lỏng còn lại sau khi sữa được lên men thành pho mát. Đạm gầy có trong các loại hạt như hạt đậu, hạt lạc ...hoặc trong các loại thịt nạc, thịt trắng..), hoa quả, rau, ngũ cốc nguyên hạt, sữa và nước quả tươi. Uống nhiều nước để giúp vết thương mau lành. Viện Y học khuyến nghị nam giới nên uống 13 ly (3 lít) nước, và nữ giới uống 9 ly (2,2 lít) nước mỗi ngày.

Cần có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi khoa học cho đôi mắt khỏe - Ảnh minh hoạ

Uống vitamin bổ sung thường xuyên. Mặc dù không thể thay thế cho thực đơn cân bằng, nhưng vitamin tổng hợp có thể giúp bổ sung cho chế độ dinh dưỡng của bạn. Đặc biệt, vitamin C có thể hỗ trợ cho quá trình chữa lành; vitamin E, lutein và zeaxanthin bảo vệ các mô mới khỏi các gốc tự do có hại cho cơ thể; và vitamin A cần thiết cho thị lực . Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ khuyến nghị về liều lượng vitamin hàng ngày như sau:

- Vitamin C: 90 mg cho nam giới; 75 mg cho nữ giới; cộng thêm 35 mg cho những người hút thuốc

- Vitamin E: 15 mg vitamin E tự nhiên hoặc 30 mg vitamin E tổng hợp

- Lutein và Zeaxanthin: 6 mg

Tập thể dục đều đặn mỗi ngày, mát xa đôi mắt bằng cách đưa hai tay xoa nhẹ xung quanh vùng mắt (tránh giụi mắt) mỗi khi ngủ dậy hoặc khi cảm thấy đôi mắt mệt mỏi.

3. Làm theo sự hướng dẫn của bác sĩ đã phẫu thuật mắt cho bạn

Để có đôi mắt sáng khỏe ngoài sự hiểu biết của bản thân chúng ta phải nên nhớ rằng luôn luôn nghe theo sự chỉ dẫn của các y bác sĩ. Sau khi phẫu thuật nếu đôi mắt của bạn gặp phải các triệu chứng bất thường cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra và đến gặp ngay bác sĩ đã phẫu thuật mắt cho bạn để theo dõi kịp thời.

Uống thuốc cũng như dùng thuốc nhỏ mắt theo đơn tuân thủ sự chỉ dẫn của bác sĩ phẫu thuật. Không tùy tiện sử dụng hay tự ý mua thuốc ở các cửa hàng khi chưa biết rõ triệu chứng bạn mắc phải là do nguyên nhân gì.

Có thể sử dụng các loại nước mắt nhân tạo để bổ sung nước mắt tránh để tình trạng khô mắt xảy ra sau khi phẫu thuật, nhất là với các phẫu thuật bằng laser.

Hiện nay tại nước ta, Công ty TNHH Thương mại Dược phẩm Phương Linh đã nhập khẩu và phân phốiThuốc bổ mắt PM Eye Tonic giúp tăng cường chức năng mắt hiệu quả, được sản xuất hoàn toàn tại Úc là nơi có quy chuẩn chất lượng sản xuất nghiêm ngặt hàng đầu. Với 100% nguyên liệu từ thiên nhiên, PM Eye Tonic là sản phẩm bảo vệ sức khỏe hoàn hảo bổ sung các thành phần: cao chiết xuất quả Bilberry chuẩn hóa, Dầu cá, Vitamin A, Vitamin B1, B2… rất tốt cho việc bổ sung dưỡng chất thiết yếu cho đôi mắt sáng khỏe, đã được cáchơn 10 năm qua tại Việt Nam. Sản phẩm này đã có bán trên các Bệnh viện Trung ương và các nhà thuốc lớn trên toàn quốc. Dược sĩ tư vấn: 0127 370 4862 Website: http://ThuocBoMat.com.vn/ GPQC: Số 159/2017/XNQC-QLD Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.

Ngộ độc hải sản

Đáng lo ngại hơn, nhiều loại hải sản lâu nay vẫn luôn là loại thực phẩm nhiều dinh dưỡng nhưng trong một số trường hợp lại trở thành độc tố gây ngộ độc.

Vì sao hải sản gây độc?

Trong cơ thể của so biển chứa độc tố có tên là tetrodotoxin. Độc tố này được phát hiện không chỉ ở các hải sản (cá nóc, sò biển, bạch tuộc đốm xanh, sao biển, một số loài ốc, cua...) mà còn ở các động vật trên cạn (cóc, ếch, kỳ nhông...), tập trung nồng độ cao ở da, gan, trứng của các động vật kể trên.

Ác một nỗi, các hải sản này thịt rất ngon nên rất được ưa chuộng. Tại Nhật, chỉ có những đầu bếp lành nghề, có chứng chỉ đào tạo hẳn hoi mới được phép chế biến thịt cá nóc, ấy vậy mà thỉnh thoảng vẫn có nạn nhân ngộ độc.

Theo một công bố mới đây của Viện Hải dương học, hiện trên vùng biển Việt Nam có tới 39 loài hải sản mang nhiều độc tố gây chết người. Trong đó có 22 loài cá, 1 loài mực tuộc, 2 loài ốc, 3 loài cua, 1 loài sam và 10 loài rắn biển. Ngoài ra còn có 2 loài cá nóc nước ngọt nên tổng cộng là 41 loài sinh vật độc.

Ngộ độc thuỷ hải sản có thể gây sốc phản vệ, ngừng tim, ngừng thở và dẫn đến tử vong.

Độc tố nguy hiểm ra sao?

Tetrodotoxin là một trong những chất độc thần kinh cực mạnh từng được biết đến. Khi thâm nhập vào cơ thể, nó sẽ tác động lên hệ thần kinh gây tê liệt tay, chân, cơ hô hấp. Chỉ với một liều rất thấp, chúng sẽ gây ngừng thở, tử vong nhanh chóng. Độc tố không bị nhiệt phá hủy, vẫn tồn tại khi nấu chín hay phơi khô, sấy. Nấu ăn thông thường không làm mất độc tính, có thể làm tăng tác động độc hại do đặc tính tan trong nước.

Khi ăn phải, chỉ sau 30 phút đến 2 giờ, nạn nhân sẽ có cảm giác tê môi và đầu lưỡi, các ngón tay bị tê cứng, đau đầu, vã mồ hôi, đau bụng, đôi khi kèm theo nôn mửa, sau đó là tê liệt vận động, đứng ngồi khó khăn, thay đổi tri giác, phát âm khó, khó thở... và có thể tử vong nếu không được đưa đến bệnh viện kịp thời.

Các loại ngộ độc hải sản

Có 3 loại ngộ độc chính của thủy hải sản sau đây:

Ngộ độc Ciguatera: Đây là dạng ngộ độc hải sản phổ biến nhất. Ciguatera là dạng ngộ độc thực phẩm do ăn phải loài cá sống ở những rạn san hô chứa độc tố tự nhiên, thường ở các vùng biển nhiệt đới, ấm nóng. Chất độc được tích tụ trong gan, ruột, đầu hay trứng cá. Những con cá lớn có thể bị nhiễm độc khi chúng ăn cá nhỏ, ăn phải các loại tảo độc ở khu vực này. Độc tố ciguatera đặc biệt nguy hiểm vì nó không bị phân hủy dưới nhiệt độ cao trong quá trình nấu nướng.

Ngộ độc scombroid (ngộ độc histamin): Đây là dạng ngộ độc do ăn phải những loài cá có họ scrombridae như cá ngừ, cá thu, cá trích. Thịt cá khi bị biến chất (cá ươn) tạo ra hàm lượng histamin rất cao gây ngộ độc. Loại ngộ độc này có biểu hiện là nổi mề đay, ngứa nên dễ nhầm với dị ứng thực phẩm.

Tuy nhiên, ngộ độc do scrombroid còn có biểu hiện tiêu chảy, buồn nôn, nôn, đau bụng..., thường xảy ra với số lượng lớn người cùng ăn một loại thủy hải sản đó. Độc tố này có thể có ở ngay cả cá nước ngọt khi cá để ở nhiệt độ môi trường quá nóng. Chất độc scombroid có thể không bị tiêu diệt bởi nhiệt độ khi nấu chín thức ăn. Nếu nghi ngờ cá nhiễm độc, nên bỏ đi.

Động vật có vỏ gây ngộ độc: Các loài động vật thân mềm có mai, vỏ như ngao, sò, trai, cua, ghẹ... cũng có khả năng gây độc nếu bản thân hải sản đó nhiễm ký sinh trùng, nang trùng mà không được nấu chín kỹ. Nguyên nhân là do các loài động vật có vỏ dưới biển ăn các loại tảo có độc, từ đó gây ngộ độc cho người, nặng nhất có thể dẫn tới nhiễm độc thần kinh.

Cách sơ cứu đúng

Hiện tại vẫn chưa có thuốc điều trị, giải độc đặc hiệu, phần lớn là điều trị triệu chứng, chú trọng hỗ trợ hô hấp, tuần hoàn, chống co giật. Tất cả trường hợp ngộ độc dù nặng hay nhẹ đều cần phải nhập viện theo dõi sát sao.

Nếu có dấu hiệu bị ngộ độc, phải ngừng ngay không ăn món đó nữa. Khẩn trương gây nôn cho bệnh nhân để tống hết thức ăn ra ngoài. Lưu ý, chỉ gây nôn khi bệnh nhân tỉnh và nếu là trẻ em không nên gây nôn vì dễ bị sặc.

Nếu bị co giật và ngừng thở, ngừng tim, phải cấp cứu khẩn bằng cách hà hơi thổi ngạt và ép tim. Nếu hôn mê, để bệnh nhân nằm đầu thấp, nghiêng về một bên phòng chất nôn sặc vào phổi. Sau khi sơ cứu, khẩn trương đưa người bị ngộ độc đến bệnh viện để xử lý tiếp.

Lời khuyên của thầy thuốc

Để phòng ngộ độc hải sản, chỉ mua và sử dụng hải sản tại các nhà hàng đáng tin cậy vì đôi khi người đánh bắt không phân biệt được loại nào có thể ăn được; Không ăn hải sản lạ, quý hiếm khi chưa biết rõ độc tính bên trong.

Khi đi biển, người dân cần chú ý tai nạn nhiễm độc do sinh vật biển gây ra. Ví dụ như cá mặt quỷ, nhím cầu gai, bạch tuộc vòng xanh, sứa. Không ít trường hợp đang bơi bị nhiễm độc do sinh vật biển dẫn đến tê liệt toàn thân, suy hô hấp, thậm chí là tử vong. Lấy ví dụ như bị sứa châm, biểu hiện thường gặp là tổn thương tại chỗ, buốt, đau. Còn ấu trùng sứa châm gây cảm giác đau, mụn rải rác. Tuy nhiên, một số loài sứa độc có thể gây tình trạng co giật, khó thở. Khi bị sứa châm, cần phải dùng dấm, chanh rửa vết thương tại chỗ, sau đó đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị. Đặc biệt, trong nước biển và một số loại động vật biển có chứa một loại vi khuẩn có tên khoa học là Vibriovulmficus. Chất độc từ loại vi khuẩn này giống như chất độc có trong nọc rắn hổ mang. Loại vi khuẩn này có thể gây tổn thương tại chỗ, hoại tử sau đó nếu nhiễm khuẩn máu có thể gây tử vong. Khi tiếp xúc với nước biển hoặc động vật biển, nếu bị thương thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế gần nhất để khám và điều trị.

Theo ThS.BS. Nguyễn Trung Nguyên - Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), từ đầu mùa hè đến nay, ngày nào Trung tâm cũng tiếp nhận các bệnh nhân bị ngộ độc thực phẩm. Đặc biệt, mùa hè là mùa của du lịch biển, các gia đình cần chú ý khi sử dụng hải sản, tránh ngộ độc, nhiễm độc do hải sản. Nguyên nhân là do mùa hè, nhiệt độ cao, độ ẩm cũng cao. Môi trường này là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của các loại vi khuẩn dẫn tới ô nhiễm hoặc làm cho thức ăn dễ ôi thiu nếu không bảo quản cẩn thận. Nhiều loại hải sản có độc như một số loại ốc, sam so, bạch tuộc vòng xanh hay cá nóc. Người dân thường có sở thích ăn các loại thực phẩm độc, lạ. Tuy nhiên, những loại hải sản có chứa độc tố phải đặc biệt tránh. Hay khi xuất hiện hiện tượng thủy triều đỏ thì cần phải tránh ăn hải sản đánh bắt tại khu vực đó.

ThS.BS. Minh Tuấn

Cách chọn thực đơn thông minh cho gia đình

Chọn các chương trình khuyến khích sức khoẻ, thực phẩm giàu dinh dưỡng

Cách ăn uống tốt cho sức khỏe được hiểu là bạn không chỉ ăn như một phản ứng đối với "cơn đói" mà là cung cấp dinh dưỡng cho sức khỏe tốt hơn. Nó vượt xa việc dùng calo để đáp ứng cơn đói của bạn, nó là một cách để thưởng thức các loại thực phẩm sẽ nuôi dưỡng cơ thể của bạn. Cách ăn uống lành mạnh nhất sẽ giúp bạn thực hiện tất cả các công việc một cách sáng tạo, vui vẻ, dễ dàng và thú vị.

Sự giàu có dinh dưỡng là chìa khóa dẫn đến cách ăn uống lành mạnh nhất. Đó cũng là phép đo bạn sẽ nhận được bao nhiêu chất dinh dưỡng như vitamin, chất khoáng, chất chống oxy hoá, protein, chất xơ, carbohydrate, axit béo omega-3…từ thực phẩm nhưng lại cho bạn số lượng calo ít nhất. Nó được thể hiện bởi công thức sau:

Giàu dinh dưỡng	=	Tối đa chất dinh dưỡng
		Ít calo

Cơ thể bạn cần hơn 50 vitamin, khoáng chất, axit béo, và axit amin mỗi ngày để hoạt động hiệu quả và giữ cho bạn khỏe mạnh. Tất cả những chất dinh dưỡng này đều có thể tìm thấy trong thực phẩm.

Thực phẩm lành mạnh nhất là những thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng giúp thúc đẩy sức khoẻ tối ưu, hợp khẩu vị nhưng lại cho số lượng calo ít nhất. Chúng đảm bảo cơ thể bạn đang nhận được lượng chất dinh dưỡng cần thiết mà nó cần. Cùng với các vitamin, chất khoáng, protein, chất xơ và các axit béo omega-3, chúng tập trung vào các chất chống oxy hoá và phytonutrients, chống lại các gốc tự do có thể phá huỷ DNA và các cấu trúc tế bào, đồng thời hoạt động như các chất chống viêm mạnh mẽ.

Cách ăn uống lành mạnh nhất có thể giúp bạn tận hưởng nhiều năng lượng, xương chắc khỏe, da khỏe mạnh, ngủ ngon và các khía cạnh khác của việc chăm sóc sức khoẻ tối ưu. Ngoài ra, chế độ ăn kiêng luôn chú trọng đến thức ăn nghèo dinh dưỡng có thể dẫn đến triệu chứng thiếu chất: năng lượng cung cấp thấp, da xấu kém đàn hồi, sức khoẻ tim mạch kém, mất ngủ và giảm khả năng đối phó với stress.

Đối với mỗi món ăn bạn sẽ phải tìm hiểu sự mô tả về thực phẩm, chẳng hạn như cách lựa chọn, lưu trữ, chuẩn bị và cách nấu, lợi ích sức khoẻ và hồ sơ dinh dưỡng của nó. Bạn nên ưu tiên cho những thực phẩm theo mùa, bởi vì một loại thực phẩm đúng mùa luôn có hương vị tốt nhất và có giá rẻ nhất.

Kết hợp với các thức ăn đơn giản nhất để đáp ứng các yêu cầu dinh dưỡng của bạn

Bạn nên chọn các thực phẩm lành mạnh như trái cây bởi nó có hương vị ngọt ngào, giàu chất chống oxy hoá, vitamin, khoáng chất và chất xơ; như các loại rau bởi có hương vị tuyệt vời, giàu dưỡng chất, tăng cường miễn dịch. Một cây xà lách tươi giòn có đầy đủ các enzyme khi được ăn sống dưới dạng salat trộn; các công thức nấu ăn với cá giàu omega-3; đậu và các loại đậu giàu folate, protein và chất xơ; hạt khô và hạnh nhân … là lựa chọn tuyệt vời cho những bữa ăn nhẹ.

Mỗi chất dinh dưỡng có một vai trò cụ thể trong việc tái tạo khoảng 300 tỷ tế bào mới được tạo ra bởi cơ thể chúng ta mỗi ngày! Để những tế bào này khỏe mạnh, cần phải ăn uống đúng cách. Và vì các chất dinh dưỡng hoạt động đồng bộ nên cần phải cung cấp và kết hợp nhiều loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng để hỗ trợ, tương tác chúng, như:

Các thực phẩm giàu chất đạm mà các nghiên cứu khoa học đã tìm thấy trong vai trò thúc đẩy da, tóc và móng khỏe mạnh

Các loại thực phẩm giàu vitamin K để thúc đẩy sự hấp thu canxi và ngăn ngừa loãng xương

Các loại thực phẩm giàu vitamin A để giúp hỗ trợ một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, ngăn ngừa cảm lạnh và hỗ trợ thị lực

Các loại thực phẩm giàu vitamin C để giúp làm giảm các tổn thương gốc tự do đối với tế bào.

Thực phẩm giàu chất xơ để giúp hỗ trợ sức khoẻ của hệ thống tiêu hóa

Các loại thực phẩm giàu folate để hỗ trợ sức khoẻ tim mạch…

Cách thức lành mạnh nhất của kế hoạch ăn uống thúc đẩy sự tương tác tổng hợp của chất dinh dưỡng

Việc ăn đa dạng thực phẩm giúp thúc đẩy tương tác dinh dưỡng có lợi và cho phép các phản ứng giữa các chất dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe tối ưu.

Ăn đa dạng thực phẩm giúp thúc đẩy tương tác dinh dưỡng có lợi

Một ví dụ điển hình về sự tương tác giữa các chất dinh dưỡng trong thực phẩm chính là những gì liên quan đến sức khoẻ xương. Tầm quan trọng của canxi hầu như luôn luôn được coi là là chất dinh dưỡng đặc trưng cần thiết để duy trì xương khỏe mạnh. Thực tế là xương chắc khỏe cũng cần các vitamin D, K, magiê và các khoáng chất như boron. Tất cả các chất dinh dưỡng này không chỉ tập trung trong một loại thức ănnên cần được kết hợp các loại thực phẩm. Sữa và các sản phẩm sữa chua là những nguồn canxi tuyệt vời.Rau lá xanh cung cấp cho bạn vitamin K và cá hồi là nguồn tuyệt vời axit béo omega-3 khó tìm. Vì vậy, để thúc đẩy sức khỏe xương tốt hơn, bạn nên kết hợp đầy đủ các khoáng chất trên trong thực phẩm.

Bạn nên trở thành một người hiểu biết về cách pha trộn và phối hợp các công thức nấu ăn để có thể thưởng thức các bữa ăn ngon giúp bạn kiểm soát sức khoẻ của mình. Bạn cũng sẽ không cảm thấy thèm hoặc đói vì các chất dinh dưỡng như chất xơ giúp bạn cảm thấy thư thái và hài lòng.

Kế hoạch ăn uống có thể giúp bạn tiết kiệm tiền vì nó sẽ truyền cảm hứng cho bạn để chuẩn bị các bữa ăn ở nhà hơn là mua thức ăn sẵn hoặc ăn uống tại các nhà hàng. Bằng cách mua thực phẩm được bán tại các chợ địa phương, bạn cũng tiết kiệm được thêm tiền. Và bạn cũng ít phải mua các thực phẩm chức năng bổ sung.

Sử dụng các phương pháp nấu giữ được dinh dưỡng và hương vị tối đa

Cách nấu ăn khoa học là một phần không thể tách rời trong kế hoạch ăn uống lành mạnh. George đã được truyền cảm hứng để phát triển cách nấu ăn lành mạnh nhất khi ông phát hiện ra rằng các phương pháp nấu ăn truyền thống có thể mất đến 50-80% các vitamin, chất khoáng, chất chống oxy hoá và các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm! Đối với George,ngay cả khi mua các loại thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng nhất, chúng ta cũng không được hưởng nhiều phúc lợi sức khoẻ nếu thực phẩm không được nấu đúng cách.Việc hiểu biết thực phẩm và nhiệt độ nấu sẽ giúp bạn giữ được tối ưu các chất dinh dưỡng cũng như tạo hương vị cho món ăn thơm ngon hơn, nó kích thích vị giác và ảnh hưởng tích cực tới hệ tiêu hóa.

George đã tạo ra một phong cách nấu ăn mới trong Kế hoạch Ăn kiêng Y tế, tỉ dụ như ông đã đưa ra các thực đơn món ăn phù hợp cho các bữa ăn trong ngày, các món ăn chế biến từ rau đến các món ăn nguồn gốc động vật, công thức nhiệt độ nấu và chuẩn bị phù hợp với từng sản phẩm… giúp bạn có thể tìm thấy các công thức nấu ăn ngon hấp dẫn cho cả gia đình và tiết kiệm thời gian, tiền bạc. Hầu hết các công thức nấu ăncủa George chỉ cần chuẩn bị trong 5 phút hoặc ít hơn do sử dụng 3 hoặc ít hơn các thành phần - thậm chí bạn có thể học cách chuẩn bị bữa ăn 4 món chỉ trong 15 phút! Chính điều này giúp bảo vệ tối đa các vitamin và dinh dưỡng. các mẹo nấu ăn cũng là cách thức bạn nên tham khảo.

Cách nấu ăn khoa học là một phần không thể tách rời trong kế hoạch ăn uống lành mạnh

Thay đổi lối sống và cách ăn uống cũng là một yếu tố quan trọng

Khoa học hiện đại ngày nay đồng tình với quan điểm lối sống hiện đại ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Theo các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ, cách tốt nhất để tránh tỷ lệ mắc bệnh mạn tính có thể phòng ngừa được không nằm trong các thủ thuật y tế đắt tiền hoặc sử dụng công nghệ hiện đại, phức tạp, chuyên sâu, thậm chí dùng thuốc. Các chuyên gia sức khỏe đồng tình với quan điểm thay đổi và đơn giản hóa lối sống hang ngày đối với các loại thực phẩm mà chúng ta ăn sẽ giúp cải thiện sức khỏe.

Chúng ta có thể cứu sống hàng triệu người và hàng trăm tỷ đô la chi phí chăm sóc sức khoẻ liên quan đến bệnh béo phì, tiểu đường, bệnh tim và ung thư nếu chúng ta ăn nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hơn thay vì thức ăn nhiều cholesterol và chế biến sẵn.

Điều đáng chú ý là những mô hình bệnh mạn tính có thể ngăn ngừa được mô tả ở trên là mức độ chồng chéo nhau khi đề cập đến chế độ ăn uống. Dựa trên nghiên cứu hiện nay, dường như chúng ta không quan tâm đến chế độ ăn uống để ngăn ngừa bệnh tim, phòng ngừa đái tháo đường, phòng ngừa bệnh béo phì và phòng ngừa bệnh ung thư.

Để ngăn chặn tất cả bốn căn bệnh xã hội phát triển như trên dựa vào nghị lực của bạn có thể thay đổi thói quen ăn uống thiếu lành mạnh hay không. Hãy giảm lượng đường, muối, chất béo động vật và thực phẩm chế biến sẵn đồng thời thay thế thói quen ăn nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, nấu ăn hợp lý, và học cách tạo ra một cách ăn uống tốt hơn bằng cách làm theo kế hoạch sẽ giúp bạn cảm thấy khỏe mạnh hơn. Bạn có thể có nhiều năng lượng, ngủ ngon hơn và ít căng thẳng hơn, đồng thời thúc đẩy sức khoẻ tối ưu nói chung.

Mai Hương

(Theo The George Mateljan)

Vai trò của acid folic trong dự phòng bệnh tim mạch và đột quỵ não

Trong nhiều phản ứng tổng hợp, những coenzyme này tham dự vào quá trình chuyển hóa, trưởng thành và phân chia tế bào. Nó có vai trò quan trọng với nhiều chức năng, ở các mức độ khác nhau trong cơ thể. Những năm gần đây, nhiều nghiên cứu đã khẳng định vai trò rất quan trọng của acid folic với bệnh lý tim mạch. Giảm acid folic máu là yếu tố nguy cơ mới độc lập của bệnh lý tim mạch và đột quỵ.

Acid folic trong bệnh lý tim mạch và đột quỵ não

Các sách chuyên khoa về tim mạch và đột quỵ ở Mỹ đã đưa xét nghiệm acid folic máu vào để đánh giá yếu tố nguy cơ, từ đó đưa ra biện pháp điều trị dự phòng hiệu quả. Acid folic có vai trò là coenzyme của men methionin sythase, men này giúp chuyển hóa homocystein sang methionin ở gan. Thiếu acid foilc, vitamin B12 và vitamin B6 là một trong những tác nhân gây tăng nồng độ homocystein máu. Homocystein máu tăng làm tổn thương nội mạc động mạch, cùng với các gốc tự do châm ngòi cho quá trình vữa xơ động mạch, hậu quả là hình thành những mảng vữa xơ động mạch và gây xơ cứng động mạch. Bệnh tiến triển dần gây tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ não và tắc các động mạch ngoại vi. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, tăng nồng độ acid folic làm giảm homocystein trong máu, từ đó có thể giảm được tiến trình vữa xơ động mạch, qua đó có thể góp phần hạn chế và ngăn chặn được các bệnh tim mạch và đột quỵ não.

Một số thực phẩm giàu acid folic.

Vai trò acid folic trong bệnh thần kinh, miễn dịch, ung thư và tạo máu

Acid folic còn đóng vai trò cốt yếu trong phát triển chức năng não và đóng vai trò rất quan trọng trong phát triển cảm xúc và tâm thần. Bởi vì folate tham gia vào quá trình tổng hợp nhiều chất dẫn truyền thần kinh như: dopamin, adrenalin, noradrenalin.

Acid folic chống giảm trí nhớ (Alzheimer), nhiều nghiên cứu khuyến cáo để giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer ở những người có tuổi nên sử dụng khoảng 0,4mg acid folic/ngày. Acid folic làm tăng thính lực, kết quả của chương trình bổ sung acid folic vào bột mì của Mỹ và Hà Lan cho thấy ở hai quốc gia này, tỷ lệ người suy giảm thính lực do tuổi tác ít hơn hẳn so với các quốc gia khác.

Lượng acid folic được khuyên cung cấp: Trẻ còn bú: 50μg/ngày; Trẻ từ 1-3 tuổi: 100μg/ngày; Trẻ từ 4-12 tuổi: 200μg/ngày; Thanh niên từ 13 - 19 tuổi: 300μg/ngày; Người trưởng thành: 400μg/ngày; Phụ nữ có thai hay cho con bú: 600μg /ngày.

Ngoài ra, acid folic rất cần thiết cho sự tạo thành tế bào hồng cầu. Tạo ra những tế bào máu, thiếu acid folic dẫn đến thiếu máu hồng cầu to. Thiếu acid folic trong khẩu phần ăn của người mẹ mang thai sẽ ảnh hưởng quá trình tạo máu và phát triển thai nhi, gây ra những nguy cơ cho trẻ sơ sinh như thiếu cân, khiếm khuyết ống thần kinh (nứt ống thần kinh, thiếu một phần não, hở cột sống).

Acid folic còn tham gia quá trình tổng hợp acid nucleic (AND, ARN) tạo nên gene. Trong methyl hóa acid nucleotide, điều này dường như quan trọng trong ngăn ngừa ung thư. Acid folic giảm nguy cơ ung thư kết tràng, nghiên cứu của Đại học Harvard (Mỹ) cho thấy acid folic có khả năng giảm bớt ung thư kết tràng. Folate có thể ngăn ngừa ung thư, mức hấp thu folate càng cao, nguy cơ phát triển ung thư buồng trứng càng thấp. Thiếu folate có thể gây ung thư vú hoặc ung thư ruột.

Folate có thể trị bệnh hen suyễn, folate có thể giúp điều hòa đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với tác nhân gây dị ứng, do đó có thể làm giảm triệu chứng của hen và dị ứng.

Chế độ dinh dưỡng và bổ sung acid folic

Acid folic ở trong thực phẩm có nguồn gốc động vật và thực vật. Vitamin B9 bị phá hủy nhanh bởi ôxy hóa và nhiệt. Vi khuẩn đường ruột tạo nguồn gốc cung cấp phụ thêm nhưng rất ít.

Nguồn gốc tốt nhất là: gan (gan bê, pate gan vịt…), trứng, nấm. Thiếu B9 sẽ đi kèm với thiếu vitamin C hoặc sắt, kẽm. Khi đó giảm tính sinh học có sẵn của B9. Nguồn gốc động vật: thịt, bò, lợn, bê, gà, trứng, gan (bò, heo, bê).Nguồn cung cấp tự nhiên của vitamin B9: nấm, cà rốt, khoai tây, sữa mẹ, sữa bò tươi, sữa bột, mầm lúa mì, đậu haricot, nấm men.

Tuy nhiên, do sự phát triển kinh tế thị trường chưa được kiểm soát tốt ở Việt Nam, nhiều người vì lợi nhuận sẵn sàng làm ra những sản phẩm chưa đảm bảo chất lượng, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Nguồn thực phẩm được nuôi trồng không đúng quy trình, cùng với vấn đề an toàn thực phẩm đang là vấn đề nhức nhối của toàn xã hội, do vậy, chất lượng thực phẩm chưa đủ hàm lượng vitamin, các chất dinh dưỡng và đặc biệt là acid folic.

Lời khuyên của thầy thuốc

Trên thị trường ít có sản phẩm thuốc bổ sung acid folic. Đa phần người dân mới hiểu biết và chú trọng bổ sung acid folic cho bà mẹ mang thai. Người ta quên rằng, người lớn trưởng thành cũng rất cần thiết bổ sung acid folic vì nó có thể làm giảm quá trình vữa xơ động mạch, từ đó ngăn chặn được các bệnh tim mạch, đột quỵ não và nhiều bệnh khác. Đây chính là một lý do lý giải tỷ lệ tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ não ở Việt Nam tương đối cao, mặc dù tỷ lệ bị béo phì thấp. Như vậy, việc bổ sung acid folic là rất cần thiết cho mọi lứa tuổi, giúp cơ thể phát triển toàn diện và phòng tránh được nhiều mặt bệnh nguy hiểm.

BSCKI. Nguyễn Văn Tuấn

Những nguy hại của đồ ăn nhanh

Nguyễn Hải Đức (Thái Nguyên)

Đồ ăn nhanh (fast food) rất hấp dẫn giới trẻ vì tiện ích, hấp dẫn, bao bì hấp dẫn. Tuy nhiên, đằng sau sự hấp dẫn về mặt cảm quan ấy là những mặt trái như: cao năng lượng, nhiều đạm, nhưng lại ít vitamin, thiếu chất xơ và khoáng chất... Nếu dùng với thời gian dài, ngoài nguy cơ thiếu chất xơ, thiếu vitamin và khoáng chất còn dễ dẫn đến những nguy cơ khác như: dư thừa năng lượng và chất béo, dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì và nguy cơ bệnh lý khi trưởng thành liên quan đến dư thừa dinh dưỡng như rối loạn chuyển hoá mỡ, tăng huyết áp, tiểu đường, đột quỵ, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim...

Lượng đạm trong đồ ăn nhanh vượt xa nhu cầu chất đạm hàng ngày (khoảng 15%, tương đương khoảng 120-150g các thực phẩm giàu đạm có nguồn gốc động vật). Ăn quá nhiều đạm sẽ làm giảm tuổi thọ của thận, tăng nguy cơ sỏi thận, loãng xương và gây bệnh gút.

Các loại thức ăn chiên như khoai tây chiên, gà chiên và cá chiên… cực kỳ nhiều chất béo, rất không tốt cho động mạch. Đồ ăn nhanh có chỉ số đường huyết cao khiến tuyến tụy phải tiết nhiều insulin để giúp chuyển hóa glucose thành năng lượng. Do đó, dẫn đến tình trạng tuyến tụy sẽ bị suy giảm chức năng do luôn phải hoạt động quá nhiều và nguy cơ cao dẫn đến đái tháo đường. Vì vậy, cách tốt nhất là bạn nên hạn chế con ăn fast food.

BS. Cẩm Nga

Nestlé Việt Nam ra mắt nước mắm Maggi làm từ nguyên liệu tự nhiên

Là thương hiệu nổi tiếng trên thế giới với lịch sử phát triển hơn 130 năm, nhãn hiệu MAGGI đã được người tiêu dùng nước ta biết đến từ năm 1912. Trải qua hơn 1 thế kỷ, MAGGI mang đến cho hàng triệu gia đình Việt Nam những bữa ăn ngon tự nhiên, và đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng với những sản phẩm như nước tương, hạt nêm, dầu hào. Với mong muốn trở thành người bạn không thế thiếu trong mỗi gian bếp, MAGGI cho ra mắt sản phẩm nước mắm– một sản phẩm quan trọng trong mỗi bữa ăn Việt.

Nước mắm là gia vị và là nước chấm truyền thống không thể thiếu trong những bữa ăn gia đình Việt Nam. Theo số liệu nghiên cứu thị trường mới nhất từ Kantar World Panel 2018, mức độ thâm nhập hộ gia đình ở khu vực thành thị vào khoảng 97%, với mức tiêu thụ đáng kể là 11 lít/năm tính quân bình mỗi hộ.

Hiểu được nhu cầu và khẩu vị của người tiêu dùng , MAGGI cho ra mắt dòng sản phẩm nước mắm làm từ nguyên liệu tự nhiên vừa ngon, vừa lành. Ngon vì làm từ các nguyên liệu tự nhiên với thành phần chính là 90% tinh cốt cá cơm than Phú Quốc. Cá cơm than là nguồn hải sản đặc trưng quanh đảo ngọc Phú Quốc, vốn được các nhà thùng truyền thống lâu đời sử dụng làm nguyên liệu để làm ra những giọt nước mắm ngon lành nhất. Ngay sau khi đánh bắt ở vùng biển sâu, cá cơm than sẽ được ướp với muối biển Bà Rịa tinh khiết để bảo toàn vị tươi ngon của cá. Tiếp đến, cá được ủ chượp theo phương pháp gài nén truyền thống suốt 12 tháng ròng kết hợp cùng bí quyết riêng của Nestlé để cho ra đời mẻ nước mắm mang màu nâu cánh gián đẹp mắt, thơm ngon và giàu đạm.

Bên cạnh vị ngon, nước mắm MAGGI còn lành vì được làm từ các nguyên liệu tự nhiên và hoàn toàn không thêm chất bảo quản, mang đến một sự kết hợp tự nhiên cho bữa cơm nhà thêm ngon khỏe.“Cá cơm than là loại cá được dùng để muối cho ra nước mắm với thành phẩm thơm ngon và bổ dưỡng nhất. Trong cá cơm than có hàm lượng đạm cao, dồi dào các vitamin A, B1, B2, PP và các khoáng chất như canxi, phốt pho, natri, kali và sắt.” – Tiến sĩ - Bác sĩ Phan Bích Nga, Giám đốc Trung tâm khám và Tư Vấn Dinh Dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc Gia cho biết.

Ông Ganesan Ampalavanar, Tổng Giám Đốc công ty Nestlé Việt Nam phát biểu:“Là công ty đa quốc gia mang tính địa phương, Nestlé Việt Nam thấu hiểu nhu cầu của người tiêu dùng Việt Nam. Chúng tôi liên tục đổi mới, cải tiến và giới thiệu những sản phẩm mới vì sức khỏe của người tiêu dùng Việt. Với dòng sản phẩm nước mắm MAGGI, chúng tôi mong muốn mang đến cho hàng triệu gia đình Việt Nam những bữa ăn ngon tự nhiên và đảm bảo sức khoẻ. Việc ra mắt dòng sản phẩm nước mắm MAGGI cũng một lần nữa khẳng định cam kết của Nestlé nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần vào một tương lai khỏe mạnh hơn tại Việt Nam.”

Sản phẩm hiện đã có mặt tại các hệ thống siêu thị và cửa hàng tạp hóa trên toàn quốc.

Vảy cá chứa nhiều chất dinh dưỡng quý

Đồng thời còn có rất nhiều loại axít béo không bão hòa, làm giảm cholesterol trầm tích ở thành huyết quản gây nên hẹp đường ống mạch máu, giữ cho tuần hoàn huyết dịch thông thoát, lại có tác dụng tốt trong việc đề phòng những bệnh như: bệnh mạch vành của tim, tắc mạch máu não, cao huyết áp, chảy máu não… Trong vảy cá còn có chứa rất nhiều các loại nguyên tố vi lượng phong phú, đặc biệt là hàm lượng canxi và phốt pho cao, có thể đề phòng được bệnh còi xương của trẻ em và bệnh loãng xương ở người già.

Trong các bộ sách có giá trị về y dược của Trung Quốc từ thời cổ xưa đã từng nêu ra giá trị dược dụng của vảy cá, như lấy các vảy cá chép, cá giếc ninh hầm thành keo đông đặc để điều trị rất có hiệu quả đối với các chứng bệnh đổ máu mũi, đỏ máu chân răng, bệnh tử điến (bệnh tử điến là bệnh xuất huyết ở da và niêm mạc, da có vết màu tím thường thấy nhiều ở trẻ em và phụ nữ).

Y dược của Trung Quốc từ thời cổ xưa đã sử dụng vảy cá chép, cá giếc

Các nhà miễn dịch học của Mỹ chiết từ vẩy cá ra chất lekin cấy vào trong cơ thể những con chuột bị ung thư thì thấy các tế bào ung thư trong cơ thể những con chuột này bị tiêu biến. Do trong vảy cá có nhiều chất dinh dưỡng có tác dụng bảo vệ sức khỏe con người, nên ở một số nước trên thế giới đã dấy lên phong trào rầm rộ “điều trị bệnh bằng cách ăn vảy cá”.

Ở một số nước như Mỹ và Trung Quốc người ta còn “chiết xuất” từ vảy cá ra protamine. Phương pháp chiết như sau:

Trước hết rửa sạch cá, cạo vảy, lại dùng nước tẩy rửa trắng vảy cá, xong để cho khô ráo. Lấy 500g vảy cá và 800g nước cho vào nồi áp suất, rồi cho lượng dấm vừa phải vào để khử mùi tanh, xong đun to lửa trong 10 phút, sau đó chuyển sang đun nhỏ lửa 20 phút. Mở nắp nồi vớt ra được những mảnh vảy cá co cuộn lại. Nước nấu đó đổ trong dụng cụ chứa, để lạnh sẽ đông đặc thành dạng keo protamine. Dùng cao này làm nguyên liệu theo thói quen ăn uống của mỗi người, có thể chế biến món canh hoặc thức ăn nguội. Nếu muốn nấu canh thì có thể cho thêm mấy lát gừng, chút rượu, muối gia vị, hành, keo protamine… xong nấu lại là được. Nếu dùng làm thức ăn nguội thì có thể dùng đường trắng hoặc đường phèn, hoa quế hoặc tương vừng, dầu vừng để làm tá liệu, cho vào trong keo protamine, sau khi khuấy trộn đều là ăn được.

Cháo ngư lân giao: bổ hư, tiêu sưng, thông máu tan u. Dùng thích hợp với người bị u tử cung: vảy cá rô phi và vảy cá chép vừa đủ; gạo nếp 100g, đường đỏ 15g. Đầu tiên hơ vảy cá trên lửa thành keo, chuẩn bị sẵn, gạo nếp vo sạch cho vào nồi, cho nước sạch vào nấu thành cháo loãng, cho thêm 30g keo vảy cá vừa nấu vừa quấy đều rồi cho đường đỏ vào. Ăn nóng ngày 2 bữa sáng và tối. Chú ý: người tỳ vị hư nhược không nên ăn nhiều.Cao vảy cá diếc: bổ hư, khỏi xuất huyết: vảy cá diếc, đổ nước ăn, nấu thành cao. Mỗi lần 30g, dùng rượu nóng, nước quấy đều để uống.

BS. PHÓ THUẦN HƯƠNG